روش گندزدایی آب :

امروزه به دلیل استفاده از کلر برای ضد عفونی کردن و گندزدایی آب و فاضلاب، واژه کلرزنی مترادف با ضد عفونی کردن است.لکن باید توجه داشت که هرچند کلر جزء مواد ضد عفونی کننده محسوب می شود، لکن همیشه به عنوان ماده ضد عفونی کننده و گندزدایی آب مصرف نمی شود.

علت استفاده از مواد ضد عفونی کننده در واقع برای از بین بردن و یا غیر فعال کردن میکروارگانیزم های بیماری زا (پاتوژنها) از جمله باکتریها، جلبکها، ویروسها و غیره می باشد. این مواد را می توان به دو دسته تقسیم نمود:

الف) آنهایی که فیزیکی عمل می کنند مثل اشعه ماوراء بنفش و گاما

ب) نفوذ به داخل سلول و اختلال در فعالیت سلولی

فاکتورهای مؤثر در عملکرد ضد عفونی کننده :

عملکرد یک ماده ضد عفونی کننده تابع پیچیده ای از چندین متغیر، مانند نوع و مقدار ماده شیمیایی مورد نظر است.

همچنین تابع نوع و غلظت میکروارگانیزم، زمان تماسی و کیفیت آب نیز می باشد. بنابراین در بسیاری از موارد بهترین روش برای تعیین مقدار مورد نیاز ماده شیمیایی ضد عفونی کننده، مطالعه آزمایشگاهی است و برای آب، این مطالعه ضروری است.

زیرا تابعی از کیفیت آب است و البته مقدار مورد نیاز باید به اندازه ای باشد که تغییرات محتمل در کیفیت تا محل مصرف رانیز لحاظ نماید.

الف) اثر کیفیت آب :

کیفیت آب ورودی از جمله کدریت، مواد آلی PH و دمای آب در عملکرد ماده ضدعفونی کننده و گندزدایی آب مؤثر است. عموما ذراتی که عامل کدورت هستند می توانند همچون سپری، میکروارگانیزم ها را در برابر اثر ماده ضد عفونی کننده محفوظ بدارند.

مواد الی با چسبیدن به سطح سلول می توانند باعث کاهش تاثیر ماده ضد عفونی کننده شده و به علاوه ماده ضد عفونی کننده با ماده آلی ممکن است منجر به ترکیباتی شود که خاصیت میکروب کشی کمتری داشته باشند.

ترکیباتی مثل آهن ، منگنز، هیدروژن سولفور به دلیل آنکه به راحتی اکسید می گردند، به علت مصرف ماده ضد عفونی کننده، باعث کاهش راندمان نیز میشوند. ماده ضد عفونی کننده ای چون کلر ابتدا با این گونه ترکیبات معدنی واکنش داده و سپس در حذف میکروارگانیزم شرکت می نماید. از این رو وجود این نوع ترکیبات نیاز به کلر را بیشتر می نماید.

نظر باینکه pH آب می تواند درنوع واکنش ماده ضد عفونی کننده اثر نماید، در عملکرد آن برای از بین بردن باکتریها موثر است. بعنوان مثال، موثرترین فرم کلر برایاز بین بردن باکتری، اسید هیپوکلریت است که محیط مناسب برای آن در ۷ کPH نی باشد

ب) اثر ماده ضد عفونی کننده در کیفیت آب تصفیه شده :

مواد ضد عفونی کننده چون کلر و اوزن می توانند با اکسیداسیون مواد آلی منشأ رنگ، در نهایت رنگ آب را حذف نمایند. لکن کلر با مواد هیومیک دارو بعضی از مواد آلی با وزن مولکولی کم تولید ترکیباتی می نماید که برخی از آنها مشکوک به سرطان زایی است.

افزودن اوزن به آب می تواند منجر به تولید آلدئید شود که مسلم نیست ماده بی خطری باشد. دی اکسید کلر تولید کلرات و کلریت می نماید. از این رو شایسته است که تأثیر این محصولات فرعی روی سلامتی انسان یا به طور کلی محیط زیست مدنظر قرا گیر لبته وجود کلر دراب عموما باعث بهبود کار فیلترها می شود.