فرایند تولید اسانس ها :

فرایند تولید اسانس ها بصورت طبیعی شامل دو مرحله جمع آوری گیاه مورد نظر و استخراج اسانس به روشهای گوناگون میباشد .

الف – جمع آوری گیاه

تحقیق و بررسی در مورد زمان برداشت محصول، که یکی از قسمت های مهم در مراحل استخراج مواد موثره محسوب می شود، اهمیت زیادی دارد.
روشن است که اندام های مختلف گیاه در زمانهای خاصی شروع به رویش می کنند. انتخاب بهترین زمان مناسب جمع آوری گیاه از عمده کارهای نخستین میباشد.
البته توجه به اقلیم های مختلف رویشی نیز بسیار اهمیت دارد. به طور مثال بعضی از ترکیب های شیمیایی یا دارویی که در اندام های مختلف گیاه یافت می شود فقط در زمان (روز یا شب) و اندام خاصی از گیاه موجود است، بنابراین زمان مناسب برداشت اندام گیاه، جهت استخراج بیشترین میزان ماده مؤثر باید مد نظر باشد.
تعیین روش خاصی برای برداشت اندام گیاه (دستی، قیچی، ماشین و غیره) ضروری است تا از به هدر رفتن بیش از حد ماده مؤثره جلوگیری به عمل آید. باید به حضور آفات کشاورزی در محصول، زمان برداشت، حمل و استخراج مواد مؤثره در آن توجه نمود.
در غیر این صورت باعث از بین بردن و فساد در گیاهان سالم خواهد شد، از این رو قبل از اتمام هر مرحله از کار باید گیاهان فاسد حذف شوند تا محصولی سالم به دست تولید کننده برسد.

ب – استخراج اسانس ها

روش استخراج با توجه به گونه و اندام گیاه، نوع ماده موثره (آلکالوئید، فلاونوئید، ترپن ها و قندها) و سرانجام درجه خلوص محصول نهایی درنظر گرفته میشود. معمولا اسانس ها را با استفاده از
روش تقطیر از گیاهان معطر تهیه می کنند، ولی اخیراً علاوه بر تقطیر، روشهای دیگری نیز بکار برده می شوند.

بطورکلی، روش های استخراج اسانس ها عبارتند از:
۱- روش تقطیر شامل تقطیر با آب، تقطیر با آب و بخار، تقطیر با بخار و استخراج و تقطیر با بخار به طور همزمان با یک حلال
۲- روش فشار، خراش و تیغ زدن شامل روش اسفنجی و روش تیغ زدن و سوراخ کردن
۳- استخراج اسانس ها با حلال شامل حلال های فرار و حلال های غیر فرار
۴- استخراج به وسیله آنزیمهای هیدرولیزکننده
۵- استخراج به کمک دی اکسید کربن.