لیکوپن ( Lycopene ) :

لیکوپن به عنوان یک کاروتن شاخص در گوجه فرنگی شناخته می شود که بسته به رقم بالغ بر ۶۵ تا ۹۵٪ کل کاروتنوئید رنگی را تشکیل میدهد مقادیر لیکوپن در گوجه فرنگی های تازه مخصوص سالاد از ۲۱ تا ۷۹ میکروگرم در هر گرم میوه آن متغیر است.

در گوجه فرنگی های مخصوص فرایند و گوجه فرنگی های قرمز تیره، مقدار لیکوپن می تواند بالغ بر ۶۲۳ میکروگرم در گرم باشد.

بیش از ۸۰ درصد از گوجه فرنگی های تولید شده به شکل فراورده های فرایند شده مصرف می شوند و اغلب فراورده های تجاری دارای مقادیر بالاتری لیکوپن از انواع تازه هستند .

پودرهای گوجه فرنگی خشک شده به روش انجمادی حاصل از میوه های کامل گوجه فرنگی و انواعی که از پالپ های آن بعد از سانتریفوژ کردن به دست می آیند حاوی ۴۷۴ و ۵۳۹۹ میکروگرم بر گرم وزن خشک، لیکوپن هستند که از این مواد میتوان به عنوان افزودنی غذایی استفاده کرد.

برخی از ارقام مینی شیرین که به مصارف انسانی میرسند نیز منابع خوبی از بتاکاروتن

هستند و مقدار بتاکاروتن در آنها حتی تا ۲۱۸میکروگرم در گرم در رقم آکادیان (Acadian) میرسد.

در مناطق حاره و نیمه حاره نیز میوه هایی که حاوی بتاکاروتن هستند دیده می شوند. انبه یکی از پرمصرف ترین میوه های گرمسیری است که حاوی طیف وسیعی از کاروتنوئیدها و به ویژه مقادیر زیادی بتاکاروتن می باشد.

نوع رقم، شرایط آب و هوایی، رشد و درجه رسیدگی بر میزان بتاکاروتن انبه تأثیرگذار است .

میوه های تازه و آب میوه های فرایند شده مرکبات بخصوص آب پرتقال به مقدار زیادی در سراسر جهان مصرف می شوند. مرکبات حاوی مخلوط پیچیدهای از کاروتنوئیدها با ترکیب های کمی و کیفی متفاوت هستند که به گونه، رقم، مرحله رسیدگی و منطقه برداشت آنها بستگی دارد.

نکته :

میوه سالاک (Salak) بالاترین میزان بتاکاروتن را در میان ۱۸ میوه مصرفی در اندونزی از خود نشان داده است. برخی از گونه های هلی نیز مقادیر بالای بتاکاروتن را نشان داده اند. در میان ۱۳ گونه محلی موز یک واریته محلی به نام اوان یاب (Yap) که رنگ نارنجی در قسمت گوشت میوه دارد بالاترین میزان بتاکاروتن را در مقایسه با سایر ارقام دارد.

در میان بهترین منابع بتاکاروتن ، میوه های رشد کرده در برخی خانواده های درخت پالم را میتوان معرفی کرد. بهترین نوع میوه پالمی است که حاوی مقادیر بالایی کاروتنوئیدها است که رنگ نارنجی تا قرمز دارد.

جنس الائیس (Elaeis) در مقایسه با دو نوع گونه الائیس گوینسیس (Eguineensis) که در غرب آفریقا رشد می کند و الائیس اولی فرا (E. oleifera) که جزء طبیعت آمریکای جنوبی است از این نوع پالم می باشد. میزان بتاکاروتن بستگی به گونه و رقم پالپ میوه پالمی دارد که به عنوان مواد خام از استحصال روغن پالم به جای می ماند .

به خاطر مقدار بالای فعالیت لیپاز ، میوه های پالم بلافاصله پس از برداشت تحت تیمارهای حرارتی نظیر رنگ بری یا استریل کردن قرار می گیرند تا از تند شدن روغن جلوگیری شود.

بنابراین، روغن های پالم تجارتی همیشه حاوی مقادیر بالایی از ایزومرهای سیسی هستند که بالغ بر ۶۰ درصد کل میزان بتاکاروتن را تشکیل می دهند .

با وجود این، مقادیر بتا و آلفا کاروتن معمولا در مجموع ۸۰ درصد کل کاروتنوئیدها را تشکیل می دهند و این مقادیر از گونه و رقم به گونه و رقم دیگر تغییر می کند.

بنابراین روغن پالم به عنوان منبع عالی از پرو ویتامین A است . اگر چه مصرف روغن پالم فراگیر نشده است.

مثال دیگری از خانواده درخت پالم که از نظر آلفا و بتاکاروتن غنی است بوریتی (Buriti) است که بومی منطقه آمازون می باشد .