مراحل ته نشینی فاضلاب :

مراحل ته نشینی فاضلاب به سه مرحله دسته بندی می شود که بسته به خروجی مورد نیاز از هر یک یا ترکیبی از روش های تصفیه فاضلاب استفاده میگردد  :

مرحله اول از مراحل ته نشینی فاضلاب : شن گیری فاضلاب که شامل گرفتن ذرات خاکی، شن و ماسه، شیشه خورده، دانه حبوبات که در فاضلاب شناور می باشند.(وزن مخصوص این ذرات بین ه۱ به ۲ است).

مرحله دوم از مراحل ته نشینی فاضلاب : ته نشینی مقدماتی که برای ته نشین سازی لخته های مواد آلی و سایر موادی که در آب شناور بوده و قابل ته نشین شدن می باشند از قبیل کاغذ و ضایعات جامد انسان انجام می گیرد. (وزن مخصوصی این ذرات بین ۱/۹-۱/۲ می باشند )

مرحله سوم از مراحل ته نشینی فاضلاب : ته نشین سازی پس از مرحله تصفیه بیولوژیکی است که بمنظور ته نشین سازی توده های بیولوژیکی (برای برگشت لجن) و شفاف سازی فاضلاب صورت می پذیرد.

(چون در اثر تصفیه بیولوژیکی اعم از فیلتر بیولوژیکی و یا هوادهی، توده های میکروبی به صورت لخته هایی از لجن در فاضلاب شناور می شوند که در یک مخزن ته نشینی این جدا می گردند).

لجن ایجاد شده در فیلترهای بیولوژیکی، سنگین بوده و به سرعت ته نشین می شود، در حالیکه لجن سیستمی که در مخازن هوادهی ایجاد می شود.

معمولا لجن سبکی بوده و به سختی ته نشین میشود.

علاوه بر مراحل فوق در برخی تصفیه خانه های فاضلاب شهری از ته نشین سازی در مرحله دیگری بمنظور حذف فسفات ها بروش شیمیایی و یا زلال سازی نهایی فاضلاب نیز استفاده می شود.

تصفیه فاضلاب صنعتی

در تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی نیز ته نشین سازی در مراحل متعددی بکار برده میشود.

نظر بااینکه بعنوان یک روش ساده و عملی و نسبتا” ارزان قیمت که قابلیت زیادی در کاهش بار آلودگی دارد شناخته شده است، مورد توجه مهندسین طراح بوده و در مراحل مختلف فرآیند تصفیه مورد استفاده قرار می گیرد.

بطور کلی ته نشین سازی یا رسوب سازی فرآیندی است که در بسیاری از صنایع بمنظور جداسازی جامد از مایع در فرآیندهای تولید و خالص سازی مورد استفاده قرار می گیرد و چون بر اصل سقوط ذرات در اثر نیروی ثقل (سنگینی ذره) انجام می شود، بستگی به وزن مخصوص ذره رسوب کننده و وزن مخصوص محیط، شکل و اندازه و قطر ذره، ویسکوزیته (گرانروی) محیط و دمای محیط دارد.

علاوه بر آن، عوامل هیدرولیکی نیز می تواند در ته نشینی موثر واقع شود که شامل سرعت حرکت آب در مخزن (در مخازن ته نشینی با جریان مداوم) و نحوه ورود و خروج آب به مخزن می باشد.

توجه:

شکل هندسی استخر عمق مخزن ته نشینی و زمان ماند آب در مخزن نیز از سایر عواملی است که در ته نشین سازی موثر واقع شده و در طراحی مخازن ته نشینی مورد توجه قرار می گیرند.

ذرات معلق و شناور به طرق مختلف (بسته به نوع ذرات) ته نشین می شوند که عبارتند از:

الف) ته نشینی ذرات تفکیک شده و موادی که از هم مجزا بوده و هنگام سقوط سرعت

ثابتی را حفظ می نمایند مانند سقوط شن و ماسه در آب

ب) ته نشینی لخته ای مربوط به ته نشین سازی ذراتی است که بهنگام سقوط با یکدیگر تشکیل توده ها و لخته هایی را می دهند و چون وزن آنها سنگین تر می شود،

سرعت آنها نیز بیشتر میگردد. مانند ته نشین شدن همراه با انعقاد و لخته سازی

ج) ته نشینی ناحیه ای:(رسوب نمودن ذراتی که به هیچیک از دو گروه فوق وابسته نیست)، این مواد بهنگام سقوط، تعادل سایر ذرات را برهم میزنند و در نتیجه در سطوح مختلف مخزن رسوب سازی، غلظت مواد معلق بصورت فازهای گوناگون متفاوت میباشد و حد فاصل دو فاز بخوبی قابل تشخیصی است.

د) ته نشین سازی با تراکم: ته نشین سازی ذراتی که به گروه (ج) تعلق داشته و در هنگام رسوب ، لایه هایی را که در سطح پایین تر قرار گرفته اند تحت فشار قرار داده و در نتیجه در کف مخزن ته نشینی، متراکم می شوند و لایه سنگینی را تشکیل می دهند .

که حد فاصل این لایه به خوبی مشخص است و روی این لایه سطوح مختلفی از فازهای مواد معلق با غلظتهای گوناگون پدیدار میشود.

نکته :

اگرچه حوضچه های ته نشینی برای سایر مقاصدی چون شناور سازی، یکنواخت سازی و کاهش (BOL مورد استفاده قرار گرفته اند، لکن در درجه اول برای زدایش مواد معلق ته نشینی به کار می روند.

سرعت ثابت ته نشینی به وسیله تغییر درجه حرارت و چگالی مایعی که ذره در آن حرکت میکند، تغییر می نماید. عمق حوضچه نیز در این مسئله موثر است.

حوضچه های عمیقتر بهتر می توانند از معلق شدن دوباره ذرات ته نشین شده جلوگیری نمایند. یکی از اهداف عمده ته نشینی ، تولید لجن با بالاترین غلظت ممکن مواد جامد است.

در مدت دو ساعت زمان ماند حوضچه های ته نشینی اولیه، ۵۰ تا ۷۰ درصد مواد جامد معلق فاضلاب ورودی دفع می گردند.

مزایای سیستم ته نشینی :

الف) عملیات ساده است

ب) نسبتا ارزان می باشد

معایب سیستم ته نشینی :

الف) نیازمند لجن زدایی دائم است

ب) نیاز به زمین و مساحت زیاد دارد