
مضرات مصرف نمکهای تصفیه نشده :
مضرات مصرف نمکهای تصفیه نشده :تا کنون خبرهایی در مورد عوارض خطرناک ناخالصیهای فلزات سنگین موجود در نمکهای خوراکی تصفیه نشده و هشدارهایی از سوی کارشناسان و متولیان امر بهداشت منتشر شده است
اما نمکهای موجود در بازار تا چه اندازه آلودهاند؟ مصرف این نمکها چه خطراتی را به دنبال دارد؟ و از همه مهمتر این که این خطرها را تا چه حد باید جدی تلقی کرد؟
هشدار درباره ناخالصی نمکهای موجود در بازار، بحث جدیدی نیست. ۸۰ درصد نمکهای موجود در بازار، تصفیه نشده و غیراستاندارد هستند و تنها سه کارخانه در کشور وجود دارد که نمک تصفیه شده و استاندارد تولید میکنند که میزان تولید آنها بسیار کمتر از میزان مصرف جامعه است، تا جایی که این سه کارخانه حدود ۲۰ درصد نمک مصرفی در کشور را تولید میکنند
بیشتر این نمکها در واحدهای نمک کوبی سنتی، بسته بندی می شوند و این واحدها توان حذف ناخالصیهای موجود در نمک را ندارند، آیا مصرف این نمکها خطرناک است و باید محدود شود؟
این نکته را هم به یاد داشته باشید که وزارت بهداشت و درمان از سال ۱۳۸۱ تاکنون، پروانه ساخت واحدهای نمک کوبی سنگ نمک را تایید نکرده است، اما بسیاری از این واحدها، بدون پروانه همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند
عوارض خوردن املاح(فلزات) سنگین موجود در نمک:
هنوز هم برای غذاهایی که در مناسبتهای مذهبی یا مهمانی ها طبخ میشود، از سنگ نمک برای خیساندن برنج استفاده میکنند!!!
ناخالصیهای موجود در نمکهای تصفیه نشده شامل سرب ، جیوه ، آرسنیک، کادمیوم ، فلور و سایر املاح سنگینی است که بر اندامهای داخلی بدن تأثیرات مخربی دارند. نمک استخراج شده از معدن یا دریا، ناخالصیهای فراوانی دارد که عمدهترین آنها، «سولفات کلسیم» یا همان «گچ» است که به دلیل سفید بودن، قابل تشخیص از اصل نمک نیست
وجود گل و لای را یکی دیگر از ناخالصیهای موجود در نمک است از هر ۱۲۰ تن نمک تولیدی تصفیه شده، ۱۰-۶ تن گل و لای خارج میشود که مصرف مستمر این میزان ناخالصی در نمکهای سنتی، مشکلات و بیماریهای جسمی را به همراه دارد. طعم نمکهای سنتی هم به خاطر داشتن میزان قابل توجهی ناخالصی منیزیم که طعم تلخ دارد با طعم نمکهای دیگر فرق دارد
وزارت بهداشت، معتقد است:
نمک، بخش کمی از رژیم غذایی روزانه افراد را تشکیل میدهد و به این دلیل که ممکن است رگههایی از آلودگی در سنگهای نمک استخراجی وجود داشته باشد، نباید مردم را ترساند، چرا که اگر هم ناخالصی وجود داشته باشد در رژیم غذایی، نامحسوس است و اولویتهای دیگری وجود دارد که قبل از نمک طعام باید به آنها پرداخته شود!!!
از نظر استاندارد، نمکهای تصفیه نشده باید حداقل ۹۹ درصد و نمکهای تصفیه شده ۵/۹۹ درصد خلوص داشته باشند، اما فعالیت تولیدکنندگان نمک های تصفیه نشده به روش سنتی، متمرکز بر استفاده از رگههای سنگهای معدن است و این موضوع درصد ناخالصیها را بالا میبرد
عوارض ناشی از مصرف فلزات سنگین یکی از مشکلات اساسی که ممکن است پیش بیاید، اختلال در عملکرد کلیههاست، چرا که کلیهها مسئول دفع مواد سمی از بدن هستند و تجمع این مواد به مرور زمان، به بافت کلیه آسیب میرساند
زنگ خطر برای نمک در پلاستیکهای زرد
کیفیت نمکهای بستهبندی شده در «پلاستیکهای زرد رنگ» هم مورد تایید وزارت بهداشت نیست و مصرف آنها هم غیرمجاز اعلام شده است
هم اکنون هیچ نوع نمک تصفیه شدهای در بستهبندیهای پلاستیکی زرد رنگ توزیع نمیشود نمکهای با بستهبندی زرد رنگ، تصفیه نشده و دارای ناخالصی زیاد و کنترل نشده هستند و شهروندان باید از مصرف این نوع نمکها خودداری کنند
اگر چه این نمکها با رونوشته ی «نمک یددار» در بازار عرضه میشوند، اما ید مصرفی در آنها ارزان قیمت و غیراستاندارد است و خطرات زیادی را برای سلامت افراد به دنبال دارد.»
با این اوصاف، به نظر میرسد عرضه نمکهای فلهای (باز) و یا بستهبندی شده غیراستاندارد هم یکی از مشکلات برای سلامت به شمار میآید و تلاش برای حذف این نمکها از چرخه مصرف نیز ضروری به نظر میرسد. مسألهای که مصرف کنندگان باید بیشتر به آن توجه کنند چونکه کسی در فکر شما نیست
قصه نان و نمک
نمک به عنوان یکی از مواد مصرفی در تهیه نان اهمیت دارد، زیرا قسمت اعظمی از سبد غذایی خانوادههای ایرانی به نانها، به ویژه انواعی که به شکل سنتی تهیه میشوند اختصاص مییابد
بیشتر نانواییها از نمکهای تصفیه نشده در تهیه نانها استفاده میکنند و این موضوعی است که توجه بیشتری به خصوص از جانب اتحادیه نانوایان را طلب میکند، چرا که مصرف روزانه نانی که با نمکهای ناخالص تهیه شده، قادر به ایجاد مشکلات گوارشی برای مصرفکنندگان است و با توجه به بحث اخیر غنیکردن نانها با عناصری نظیر آهن، وجود این ناخالصیها نه تنها جذب این مواد مغذی را کاهش خواهد داد، بلکه تلاش در جهت بهبود وضعیت تغذیه مردم را نیز بیثمر میکند
سه توصیه ی مهم کارشناسان به مصرفکنندگان:
نمکهای مصرفی خود را از انواع ید دار تصفیه شده انتخاب کنید
به نوع بستهبندی، شماره پروانه ساخت، نشانی محل و تولید و تاریخ درج شده بر روی بستهها توجه کنید
به عنوان یک اصل کلی و دوستانه تا میتوانید نمک مصرف نکنید