مصرف آب پنیر غلیظ و پودر در تغذیه دام :

تجربیات متعددی نشان داده اند که دام رغبتی به مصرف آب پنیر غلیظ به تنهایی ندارد. با توجه به اینکه امکانات تولید و مصرف آب پنیر غلیظ در کشور ما وجود دارد، نتایج پژوهش های انجام شده می تواند بسیار مفید باشد.
اما اگر آب پنیر غلیظ با ملاس مخلوط شده به سادگی مورد استفاده قرار می گیرد. خوشبختانه ملاس نیز به حد کافی در کشور وجود دارد.
یک نسبت ۵۰-۵۰ که می تواند بخشی از جیره غذایی را تشکیل دهد. مصرف روزانه ۵ کیلوگرم از مخلوط فوق تأثیر جالبی در کاهش کاه در جیره نشان داده است.
در تجربه دیگری معلوم شده که اگر به سیلوی ذرت غنی شده با اوره , پودر آب پنیر نیز اضافه شود نتیجه بسیار جالب خواهد بود، تولید روزانه شیر بالا می رود مثلا روزانه ۳۱ کیلوگرم شیر با سیلوی ذرت همراه با ۵۰۰ گرم اوره و ۱ درصد پودر به دست آمده است در حالی که در جیره فاقد پودر آب پنیر تولید متوسط شیر هر گاو ۳۹ کیلوگرم بوده است.
هرگاه میزان مصرف آب پنیر خیلی زیاد باشد، تغییراتی در میزان اسیدهای چرب شکمبه یا سیرابی پیدا می شود. افزایش میزان اسید بوتیریک گزارش شده، همچنین اسیدهای والریک ، کاپروئیک زیاد شده در حالی
که اسید پروپیونیک کاهش یافته است.
البته در تحقیق دیگری گزارش شده که مقادیر اسیدهای بوتیریک و پروپیونیک هر دو افزایش داشته است. مؤلفین دیگری افزایش اسید استیک و اسیدبوتیریک را گزارش کرده اند.
بعضی از پژوهشگران معتقدند که بالا بودن نسبت اسید بوتیریک با افزایش میزان ماده چرب ارتباط دارد.
البته در یک گزارش نیز آمده است که مصرف آب پنیر توسط گاو شیری در مقایسه با جیره حاوی کاه منجر به کاهش درصد چربی شیر می شود.

توجه :

گرچه در مورد اثر مصرف آب پنیر بر درصد چربی شیر نظریات مختلفی موجود است اما کلیه محققین هم عقیده اند که مصرف آب پنیر منجر به افزایش میزان پروتئین شیر گاو می گردد.
این افزایش را ۱۰-۵ درصد نسبت به جیره فاقد آب پنیر ذکر نموده اند. رژیم های حاوی کنسانتره ، کاربرد آب پنیر به شکل پودر جلو کاهش درصد چربی را می گیرد.
به نظر می رسد که اثر آب پنیر در ماده چرب شیر بیشتر مربوط به مواد معدنی از قبیل کربنات سدیم و اکسید منیزیم است تا لاکتوز .
این مواد باعث افزایش چربی شیر می شوند در حالی که بر روی تولید کلی شیر تأثیر منفی دارند.
به طور خلاصه، مصرف آب پنیر مایع توسط دام های شیری یکی از راه حل های بازیافت آب پنیر به صورت مایع است.
در میزان مصرف آب پنیر ، وزن دام ، نوع جیره غذایی ، در دسترس بودن یا نبودن آب و مرحله شیردهی دارای اهمیت می باشند.
گاوهای شیری در دوره شیردهی که توسط علوفه خشک تغذیه میشوند، میزان بیشتری آب پنیر مصرف می کنند و میزان صرفه جویی در مصرف علوفه به منظور افزایش وزن دامی که با این ماده تغذیه می گردد در حدود ۱۵ درصد است.