خصوصیات ماده شیمیایی پاک کننده دستگاههای کارخانجات لبنی :

انتخاب یک ماده شیمیایی پاک کننده برای دستگاههایی که با شیر در تماس بوده اند بسیار مهم است. نوع ماده شیمیایی و اثر آن روی هر سطح ممکن است متفاوت باشد.
اثر یک یا چند ماده پاک کننده به عواملی بستگی دارد که عبارتند از : درجه حرارت، پی اچ و مدت تماس آن با سطح موردنظر، بنابراین استفاده از مواد شیمیایی در قسمتهای مختلف کمابیش متفاوت است.
برای مثال عملیات شستشوی تانکهای پاستوریزه با روشی که برای شستشوی بطری های شیشه ای بکار برده می شود متفاوت است.
همچنین طریقه شستشوی وسایل و دستگاهی که با شیر سرد در تماس بوده اند با آنهائی که شیر داغ در آنها جریان داشته است فرق می کند.
مواد شیمیایی پاک کننده برای جنس های مختلف شیشه ای، فلزی و لاستیکی متفاوت است.

بطور کلی یک یا ترکیبی از چند ماده شیمیایی پاک کننده بایستی دارای خواص ذیل باشند:

۱- قدرت امولسه و تعلیق کنندگی: ماده شیمیایی مورد استفاده بایستی فورأ پس از استفاده مواد و رسوبات را با امولسه شدن مناسب از محیط خارج نماید.
۲- قدرت حل شوندگی : به خوبی بتواند پروتئین های سوخته شده در جرم شیر را نرم و حل کرده تا از محیط خارج نماید.
۳- اقتصادی و ارزان باشد
۴- قدرت نفوذ کنندگی: در لایه های رسوبی به خوبی نفوذ کند.
۵- تأثیر کشندگی میکروبی خاصیت کشندگی نسبی برای میکروب ها داشته باشد.
۶- قدرت کلاته کردن: جاذب یونی باشد به ویژه برای املاحی مثل کلسیم و منیزیم
۷- قدرت خرد کنندگی و شکستن توده ها
۸- حلالیت خوب: آسیب به سطح نرساند و به خوبی قابل حل باشد.
۹- قدرت ترکنندگی: سطوح را به طور یکنواخت تر و خیس کند .
علاوه بر خواص فوق یک ماده پاک کننده خوب بایستی به سرعت در آب حل شده و به سطوح تماس آسیبی وارد نسازد و همچنین ارزان باشد.
ماده شیمیایی پاک کننده بایستی از ترکیباتی باشند که در انبار تجزیه نشده و کاملا باثبات باشند.
مواد شیمیایی که پاک کننده در کارخانجات شیر و لبنیات سازی مورد استفاده قرار می گیرند و ممکن است به طور جداگانه و یا در رابطه و ترکیب با یکدیگر باشند عبارتند از:
۱) ترکیبات قلیائی
۲) ترکیبات اسیدی
۳) پلی فسفات یا نمکهای چندفسفاته
۴) خیس کننده مثل صابونها