کاهش وزن به روش آسان و بدون تحمل سختی :

صرف نظر از اینکه برای جلوگیری از افزایش وزن و حفظ ظاهر در صحنه های اجتماعی تلاش زیادی صورت می گیرد، کنترل وزن همواره مورد توجه همگان بوده است. اکثر افراد می دانند که کنترل وزن با رژیم غذایی و ورزش امکان پذیر است اما هنوز امیدوارند تا راه ساده تری را برای کاهش وزن پیدا کنند.

بسیاری از تبلیغاتی که برای مکمل های غذایی، غذاها یا برنامه های کاهش وزن می شود، درمان آسان را پیشنهاد می دهند. متاسفانه راه ساده ای برای کاهش وزن وجود ندارد و نباید به رژیم های غذایی دوره ای و رژیم هایی که چربی را می سوزانند و دیگر رژیم های عجیب امیدوار بود.

هنوز هم محاسبه ی مقدار کالری، موثرترین راه برای تعیین مقدار غذای مصرف شده است. اطلاع در مورد ترکیب غذا، برنامه ورزشی مناسب و اراده، سه عامل موفقیت برنامه های کاهش وزن است. حفظ وزن بدن در حفظ تناسب اندام و داشتن احساس خوب دربارهی خود مؤثر است.

کمبود وزن می تواند مانند اضافه وزن برای سلامتی خطرناک باشد. مشکل جدی دیگر تغییر وزن دوره ای است، یعنی کاهش وزن و برگشت آن تکرار شود. ژنتیک و عادات غذایی اولیه در میل به غذا خوردن و عادات غذایی افراد و در نتیجه وزن بدن نقش دارد.

حذف کربوهیدرات ها و افزایش مصرف پروتئین :

با وجود اینکه رژیم غذایی مورد استفاده در پیاده روی های طولانی مدت کارایی بالایی دارد اما استفاده از آن چندان متداول نیست.

زیرا رژیم های غذایی رقیب زیادی وجود دارند که امکان کاهش وزن سریع تر را فراهم می کنند. یکی از معروف ترین رژیم های غذایی که شامل حذف کربوهیدرات و افزایش مصرف پروتئین است .

ایده ی مورد نظر برای طراحی این رژیم غذایی این بوده است که مصرف کربوهیدرات، تولید انسولین را تحریک کرده و موجب می شود بدن، آنها را به چربی های ذخیره ای تبدیل کند، در حالی که مصرف پروتئین ها سبب تولید گلوکاگون می شود، در نتیجه بدن پروتئین ها و چربی ها را برای تولید انرژی مصرف می کند.

بر اساس این تئوری می توان چربی و پروتئین را بدون هیچ گونه محدودیتی مصرف نمود. زیرا تنها کربوهیدرات ها هستند که باعث افزایش وزن می شوند.

اگرچه این نظریه صحیح به نظر می آید اما به انرژی مورد نیاز بدن و مقدار کالری غذا توجهی نکرده است. اغلب متخصصان صنایع غذایی و تغذیه در مورد کارایی رژیم های کم کربوهیدرات و سرشار از پروتئین اطمینان ندارند.

در این زمینه نگرانی هایی وجود دارد که این رژیم ها می توانند آسیب های طولانی مدتی را به کسانی که از آنها پیروی می کنند، وارد سازند.

متأسفانه این رژیم های غذایی اغلب توسط پزشکانی که آموزش چندانی در مورد تغذیه ندیده اند و معمولا هم مردم به آنها اعتماد کرده و درباره ی رژیم غذایی خود با آنها مشورت می کنند، توصیه می شوند.

نکته :

در بسیاری از نقاط جهان، افراد به طور متوسط ۷۰ درصد با مقدار بیشتری از کالری مورد نیاز خود را از طریق کربوهیدرات ها به دست می آورند، در حالی که در امریکا به طور میانگین کمتر از ۵۰ درصد کالری روزانه مردم از طریق مصرف کربوهیدرات تامین می شود.

با این وجود هنوز هم احتمال اینکه مردم آمریکا به اضافه وزن دچار شوند، بیشتر از مردم دیگر کشورها است. در اینجا این سوال مطرح می شود که اگر رژیم های کم کربوهیدرات و سرشار از پروتئین نتیجه بخش نیستند، چرا مردم هنوز هم آنها را امتحان می کنند؟

یک پاسخ احتمالی می تواند این باشد که آشنایی با میزان کارایی واقعی یک رژیم غذایی دشوار است. برخی از افراد تحت رژیم، به رژیم خود فرصت اثر بخشی را نمی دهند؛ آنها در رژیم خود تقلب کرده و به هدف مورد نظر انمی رسند.

در مورد بقیه افراد، وقتی یک رژیم غذایی مؤثر نیست، این تصور به وجود می آید که به درستی از آن پیروی نشده است. در مورد افراد تحت رژیمی که موفق به کاهش وزن می شوند، ممکن است این کاهش واقعا به دلیل رژیم غذایی شان نبوده بلکه حذف کالری موجب این امر شده باشد.

قندها و نشاسته ها، کربوهیدرات هایی هستند که اغلب مورد استفاده قرار می گیرند. اغلب اوقات قندها و نشاسته های موجود در مواد غذایی وسوسه انگیز، کمک بزرگی برای تجمع چربی ها هستند؛ در نتیجه هنگامی که مصرف کربوهیدرات ها کاهش می یابد، مصرف چربی نیز کم می شود.

بنابراین غذاهای سرشار از پروتئین از جمله رژیم هایی هستند که وسوسه کمتری برای مصرف مقدار زیادی از آنها دیده می شود.

توجه :

اگر رژیم های غذایی کم کربوهیدرات قادر به کاهش وزن مردم هستند، چرا متخصصان تغذیه آنها را به عنوان رژیم های زیانبخش می شناسند.

اصولا رژیم های کم کربوهیدرات منجر به عدم تعادل در بدن می شوند. هنگامی که کربوهیدرات به مقدار کافی مصرف نشود و در عوض مقدار زیادی پروتئین مورد استفاده قرار گیرد، آنگاه بدن شروع به استفاده از پروتئین به عنوان منبع انرژی کرده و از آنها برای ساختن پروتئین های جدید استفاده نمی کند.

مقادیر زیاد پروتئین در رژیم غذایی موجب دفع مقدار زیادی اوره از ادرار نیز می شود که خود می تواند کلیه ها را دچار مشکل نموده و آسیب های کلیوی شدیدی ایجاد نماید. حداقل تا کنون دو ورزشکار معروف با مشکلات کلیوی روبرو شده اند.

با وجود اینکه مشخص نیست علت این مشکلات، مصرف بیش از حد پروتئین باشد اما با افزایش وابستگی به پودرهای پروتئینی در رژیم های ورزشی، شاهد تعداد بیشتر ورزشکاران مبتلا به بیماری های کلیوی خواهیم بود. علاوه بر این، رژیم های حاوی مقدار زیاد پروتئین اغلب حاوی مقادیر زیادی چربی بوده و می توانند باعث کاهش کلسیم شوند.

همچنین از آنجا که بدن نمی تواند پروتئین ها را ذخیره کند، بنابراین پروتئین های اضافی به چربی تبدیل شده و سپس ذخیره می گردند. بنابر این، رژیم های حاوی مقادیر کم کربوهیدرات موجب ایجاد حالت عدم تعادلی به نام کتوزیز می شوند.

در کتوزیز، بدن نمی تواند قند خون را در حد مورد نیاز مغز حفظ کند و با افزایش زمان کتوزیز مغز نیز دچار آسیب احتمالی می گردد. پروتئین ها و کربوهیدرات ها ترکیبات مغذی مهمی برای بدن هستند.

شبه چربیها :

اگر رژیم های غذایی کم کربوهیدرات و سرشار از پروتئین اثربخش نیستند، اثر کاهش مصرف چربی چگونه خواهد بود؟

از آنجایی که مقدار کالری حاصل از مصرف صد کرم چربی حدود دو برابر ابرری حاصل از صد گرم پروتئین با کربوهیدرات است، می توان با حذف چربی، مصرف کالری را تا دو برابر کاهش داد.

راه های زیادی برای کاهش کالری رژیم غذایی وجود دارد. یکی از این راه ها، عدم مصرف چربی است. به عنوان مثال، می توان نان، بیسکوئیت با سیب زمینی را بدون کره یا مارگارین مصرف نمود

مشکلی که در این حالت به وجود می آید. رغبت برای حذف چربی است. زیرا چربی عمل جویدن و بلعیدن را آسان تر می نماید. خوردن سیب زمینی آب پز به جای سیب زمینی سرخ شده، راهکار دیگری برای کاهش مصرف چربی است. متأسفانه بسیاری از مصرف کنندگان، این محصول را بدون پوشش روغنی دوست ندارند.

راه دیگر برای کاهش مصرف چربی، خوردن غذاهایی است که اصولا چربی کمی دارند بسیاری از میوه ها و سبزیجات در ترکیب با مقدار کمی گوشت و پنیر محلی، لذیذ هستند، ضمن اینکه مقدار چربی آنها نیز کم است.

نکته :

مشکل موجود در رابطه با غذاهای کم چرب، عدم وجود عطر و طعم مناسب است. بنابراین، اغلب افراد به سرعت دلسرد شده و آن را ادامه نمی دهند و در نهایت به تقلب در رژیم غذایی دست می زنند و در عین حال ممکن است به غذاهای چربی که نمی دانند حاوی چربی است، روی بیاورند.

راه حل هایی که توسط متخصصان صنایع غذایی ارائه شده است، شامل تولید انواع کم چرب غذاهای حاوی چربی است که اجازه می دهد تا بدون مصرف مقدار زیادی چربی از خوردن غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرد.

حذف چربی کار ساده ای نیست. به عنوان مثال، اگر همه ی چربی و قند موجود در یک ظرف بزرگ ماست حذف شود، تنها بخش بسیار کوچکی از آن باقی خواهد ماند. با این حال هنوز هم چندین راه برای کاهش مقدار چربی موجود در غذاها وجود دارد.

یک راه این است که چربی با کربوهیدرات ها، پروتئین ها با ترکیب هر دو جایگزین شود.

متاسفانه این روش همیشه باعث کاهش کالری نمی گردد؛ به گونه ای که وقتی امیلی برچسب برخی از کر های بادام زمینی کم چرب را مطالعه نمود، فهمید که آنها در واقع کالری بیشتری نسبت به انواع با چربی کامل دارند.

توجه :

راه دیگر برای کاهش چربی، جایگزینی آن با مواد حجم دهنده است که کالری تولید نمی کنند.

در بسیاری از ماست ها و بستنی های کم چرب از این روش استفاده می شود. با وجود اینکه هزینه کمی برای مقدار زیادی از این غذاهای خوشمزه صرف می شود اما این غذاها سبب نفخ و مشکلات هضمی می گردند. کاهش مصرف چربی می تواند. با استفاده از شبه چربی ها مانند اولسترا نیز حاصل شود.

این ترکیبات همه ی ویژگی های طعمی چربی های واقعی را در دهان ایجاد کرده اما در بدن عذب نمی شوند، بنابراین در بدن کالری به وجود نمی آورند. اولسترا در بسیاری از محصولات وجود دارد اما مصرف کنندگان بیشتر با استفاده از آن در چیپس های بدون چربی آشنا هستند.

متأسفانه، اولسترا مانع از جذب مناسب ویتامین های «آ» و «د» توسط بدن نیز می شود که این مشکل با جایگزینی ویتامین های مربوطه قابل رفع است.

مشکل دیگر در مورد اولسترا دو برابر بودن ویژگی روان کنندگی آن در دهان نسبت به روده کوچک می باشد که دفع مدفوع را کاهش می دهد.

این پدیده معمولا برای کسانی که مقدار کمی از این نوع محصولات را استفاده می کنند، مشکل بزرگی ایجاد نمی نماید .

با وجود اینکه کاهش چربی می تواند بخش مهمی از برنامه کاهش وزن باشد، برخی از افراد تحت رژیم، دچار اشتباهاتی در مورد این غذاها می گردند. نخست اینکه هرچه چربی در غذا کاهش یابد، عمل به آن رژیم غذایی دشوارتر می شود. زیرا چربی در لذت بردن از غذاها مؤثر است.

معمولا غذاهای کم چرب احساس رضایت بیشتری نسبت به غذاهای بدون چربی ایجاد می کنند. هم چنین بدون توجه به اینکه کاهش مقدار چربی در رژیم غذایی چقدر است، کاهش وزن تنها زمانی روی می دهد که کالری مصرفی کاهش یابد.