آسپارتام یکی از بحث برانگیزترین شیرین کننده ها در جهان است که با نام تجاری NutraSweet خرید و فروش می شود. آسپارتام شیرین کننده ای است که در دهه ۱۹۸۰ برای استفاده در محصولات غذایی تأیید شد. ادعا می شود که این شیرین کننده باعث ایجاد مشکلات سلامتی از سردرد تا سرطان می شود. از سوی دیگر مقامات ایمنی مواد غذایی و سایر منابع اصلی آن را بی خطر می دانند و مانند سایر شیرین کننده ها از جمله آس سولفام و سوکرالوز در ترکیب مواد غذایی مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی است که اغلب به صورت E951 نشان داده می شود قیمت این قند مصنوعی بر اساس برند آن متفاوت است. به عنوان قند جایگزین مصرف آسپارتام جوانه های چشایی را در زبان مانند قند تحریک می کند. مصرف آسپارتام در انواع غذاها ، نوشیدنی ها ، دسرها ، شیرینی ها ، غلات صبحانه ، آدامس ها و محصولات کنترل وزن بسیار رایج است.

سرنوشت آسپارتام در دستگاه گوارش چیست؟

آسپارتام در واقع یک دی پپتید است یک پروتئین کوچک که از دو آمینو اسید ، فنیل آلانین و آسپارتیک اسید تشکیل شده است. برای شیرین شدن آن ، یک هیدروکربن به فنیل آلانین وصل شده است.

پس از مصرف آسپارتام این شیرین کننده دست نخورده وارد خون نمی شود. در معده ، آنزیم های گوارشی آن را به ترکیبات مختلفی تجزیه می کنند. هرگونه اثر سلامتی مصرف آسپارتام ناشی از این ترکیبات است که جذب خون می شوند. در ادامه جزئیات بیشتری در مورد این سه محصول حاصل تجزیه آسپارتام آورده شده است.

فنیل آلانین

فنیل آلانین یک اسید آمینه ضروری است که باید از طریق رژیم غذایی تامین شود. مصرف غذاهایی که دارای فنیل آلانین بالایی هستند هیچ عوارضی برای افراد سالم ندارد. در واقع این اسید آمینه به طور طبیعی در پروتئین های رژیم غذایی وجود دارد. غنی ترین منابع فنیل آلانین غذاهای پر پروتئین مانند گوشت ، ماهی ، محصولات لبنی ، تخم مرغ ، حبوبات و آجیل است.

مصرف آسپارتام در مقایسه با غذاهای دیگر منبع مقدار کمی فنیل آلانین است  بنابراین نگران کننده نیست. با این حال ، فنیل آلانین می تواند در افراد مبتلا به اختلال ژنتیکی به نام فنیل کتونوری (PKU) به سطوح سمی برسد. کسانی که PKU دارند باید از غذاهای حاوی فنیل آلانین به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی اجتناب کنند.

مصرف آسپارتام چه فواید و مضراتی برای سلامتی دارد؟

آسپارتیک اسید

مانند فنیل آلانین ، آسپارتیک اسید یک آمینو اسید طبیعی است و یکی از رایج ترین اسیدهای آمینه در رژیم غذایی انسان است. همچنین می تواند توسط بدن ما تولید شود. به عنوان بخشی از پروتئین ، اسید آسپارتیک در اکثر غذاها یافت می شود. منابع غنی رژیم غذایی شامل ماهی ، تخم مرغ ، گوشت و پروتئین سویا است. مصرف غذای حاوی اسید آسپارتیک هیچ عارضه نامطلوبی برای سلامتی ندارد. در مقایسه با سایر منابع غذایی مصرف آسپارتام منبع مقدار کمی از اسید آسپارتیک است.

متانول

متانول یک ماده سمی موجود در مشروبات الکلی است. فقط هنگامی که در مقادیر زیاد مصرف شود برای سلامتی مضر است. این الکل می تواند هنگام مصرف نوشیدنی های الکلی نامناسب و خانگی اتفاق بیفتد. منابع اصلی غذایی متانول عبارتند از میوه ها ، آب میوه ، سبزیجات ، قهوه و مشروبات الکلی.

متانول تولید شده در طی مصرف آسپارتام تنها بخش کوچکی از کل رژیم غذایی است. به همین دلیل ، متانول از حاصل از آسپارتام به عنوان یک مسئله بهداشتی در نظر گرفته نمی شود.

آیا مصرف آسپارتام برای شما مضر است؟

هزاران وب سایت ادعا می کنند که این شیرین کننده به طور جدی برای سلامتی مضر است. با این حال ، اکثر این موارد توسط علم تأیید نشده است. ادامه مقاله مروری بر شواهد علمی پشت رایج ترین ادعاها است.

چند مطالعه اروپایی بر روی حیوانات نشان دادند که مصرف آسپارتام ممکن است باعث سرطان شود. با این حال ، دانشمندان دیگر این مطالعات را به دلیل استفاده از روش های ضعیف و عدم ارتباط زیاد با انسان ها مورد انتقاد قرار داده اند.

یک مطالعه مشاهده ای بر روی انسان ارتباط ضعیفی بین انواع خاصی از سرطان و مصرف آسپارتام را  فقط در مردان پیدا کرد. سایر مطالعات مشاهده ای ارتباطی بین مصرف آسپارتام و سرطان مغز یا خون نشان ندادند. علاوه بر این ، بررسی های علمی به این نتیجه رسیده اند که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد آسپارتام در رژیم غذایی انسان باعث سرطان می شود.

به عنوان یک شیرین کننده کم کالری ، آسپارتام معمولاً توسط افرادی مصرف می شود که می خواهند از شیرینی آن لذت ببرند اما باید مصرف قند خود را محدود کنند. اگرچه واضح است که آسپارتام باعث افزایش وزن نمی شود ، اما مفید بودن آن برای کاهش وزن نیز زیر سوال رفته است. با این حال ، اکثر مطالعات نشان می دهند که جایگزینی قند با آسپارتام برای جلوگیری از افزایش وزن در آینده مفید است.

مصرف آسپارتام چه فواید و مضراتی برای سلامتی دارد؟

یک بررسی علمی حدس زد که آسپارتام می تواند منجر به مشکلات روحی مختلف شود. با این حال ، این بررسی به دلیل اطلاعات نادرست ، گمانه زنی های بدون پشتوانه و منابع با کیفیت پایین به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. در بزرگسالان ، مطالعات نشان داده است که آسپارتام هیچ تاثیری بر رفتار ، خلق و خوی یا عملکرد ذهنی ندارد.

مطالعات روی کودکان نتایج مشابهی را ارائه داده است و تنها یک مطالعه عوارض جانبی احتمالی مصرف آسپارتام را گزارش کرده است.  بیماران مبتلا به افسردگی هنگام مصرف کپسول آسپارتام  علائم شدیدتری را گزارش کردند.

یک مطالعه نشان داد که آسپارتام میزان دفعات سردرد افراد را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد ، اما مدت زمان سردرد آن ها و شدت آنها را افزایش نمی دهد. با این حال ، تنوع زیادی بین افراد وجود داشت  که نتایج را غیرقابل اعتماد می کند. یک مطالعه دیگر ارتباط ضعیفی بین آسپارتام و تعداد سردردها نشان داد ولی هیچ تفاوتی در شدت یا مدت سردرد گزارش نشد.

بنابراین تا کنون شواهد علمی محکمی مبتنی بر مضر بودن مصرف آسپارتام در حد متعارف وجود ندارد اگرچه ممکن است با استفاده بیش از حد مانند هر ماده غذایی دیگری باعث عوارض جانبی ناخوشایند شود.