سوسپانسیون مخلوطی ناهمگن از یک سیال است که حاوی ذراتی است که برای فرآیند ته نشینی بسیار بزرگ هستند. سوسپانسیون ها از نظر ماهیت ناهمگن در نظر گرفته می شوند زیرا حاوی حداقل دو ماده متفاوت هستند. ذرات موجود در یک سوسپانسیون به راحتی با چشم غیر مسلح قابل مشاهده هستند و معمولا به پایین ظرف حاوی محیط پراکندگی (آب) کشیده می شوند. برخی از ذرات موجود در این محلول ها زمانی که مخلوط در جایی ساکن باقی می ‌ماند به پایین رسوب می ‌کنند. با این حال، سوسپانسیون ها مخلوط هایی هستند که در آن ذرات ته نشین نمی شوند.

اندازه ذرات در سوسپانسیون به طور کلی بزرگ تر از ذرات تشکیل دهنده محلول است و معمولاً تا یک میکرومتر متغیر است. قطر معمولی در مورد ذرات پراکنده در یک سوسپانسیون معمولاً ۱۰۰۰ برابر بیشتر از قطر یک ذره در محلول است. از آنجایی که ذرات محلول از نظر اندازه بزرگ تر هستند، بنابراین از کاغذ صافی عبور نمی کنند. از این رو، تکنیک جداسازی فیزیکی فیلتراسیون را می توان برای جداسازی ذرات معلق استفاده کرد.

نمونه هایی از سوسپانسیون

روغن حل شده در آب

ترکیب روغن در آب به دلیل تفاوت در ماهیت مواد تشکیل دهنده یک سوسپانسیون تشکیل می دهد. مولکول های آب ماهیت قطبی دارند که باعث می شود به شدت به سمت یکدیگر جذب شوند. این برعکس ماهیت ذرات روغن است که غیرقطبی یا آبگریز هستند و مولکول‌های آب را دفع می ‌کنند. مولکول های آب چسبندگی دارند که در حرکت دو قطره آب به سمت یکدیگر مشاهده می شود. بنابراین هنگامی که این ترکیب دست نخورده باقی بماند، هر دو نوع ذره را جدا می کند.

گرد و غبار در هوا

گرد و غبار در هوا نمونه ای از سیستم سوسپانسیون  جامد در گاز است. ذرات گرد و غبار حاوی انواع مختلفی از ذرات مانند دانه های گرده یا مو هستند. این ذرات وزن سبکی دارند و بنابراین توسط باد و سیستم های تهویه بلند می شوند. ذرات در سراسر هوا پراکنده می شوند و در نتیجه یک سوسپانسیون تشکیل می دهند. این ذرات در نهایت بر روی زمین می نشینند.

دوده در هوا

دوده از ذرات کربنی تشکیل شده است که از طریق فرآیند احتراق زغال سنگ و سایر منابع انرژی غنی از کربن منتشر می شود. دوده که به نام دود سیاه نیز شناخته می شود، یک سوسپانسیون جامد در گاز در هوا تشکیل می دهد. این وضعیت در نیروگاه ها و همچنین وسایل نقلیه قابل مشاهده است. سیاه شدن دودکش ها در نتیجه ته نشین شدن دوده است.

خواص سوسپانسیون

• یک مخلوط ناهمگن از دو یا چند ماده تشکیل شده است.
• به دلیل اندازه بزرگ ذرات، اثر Tyndall را نشان می دهد.
• این محلول ها پایدار نیستند. این به این دلیل است که اگر ذرات برای مدتی دست نخورده باقی بمانند رسوب می کنند.
• ذرات موجود در سوسپانسیون را می توان از طریق روش های فیزیکی مانند فرآیند فیلتراسیون جدا کرد.
• ذرات موجود در سوسپانسیون، در حلال حل نمی شوند. آنها در تمام مدت به صورت عمده معلق باقی می مانند.
• سوسپانسیون ها ماهیت مات دارند.
• ذرات پراکنده به راحتی با چشم غیر مسلح قابل مشاهده هستند. اندازه ذرات بزرگتر از ۱ نانومتر است.
• وقتی ذرات ته نشین می شوند، نور روی آنها پخش نمی شود.

ظاهر فیزیکی سوسپانسیون

چگونه می توانید به صورت بصری بگویید که یک محلول به حالت سوسپانسیون درآمده است؟ یکی از راه های تشخیص این است که به ویژگی های فیزیکی نگاه کنید. محلول های همگن (مانند آب، شیر) رنگ یکنواخت دارند، به این معنی که ذرات شناور در مایع را نخواهید دید. سوسپانسیون ها (محلول های ناهمگن) رنگ غیر یکنواختی دارند و گاهی مانند آب گل آلود یا کدر به نظر می رسند. مطمئناً ذرات معلق را در محلول خواهید دید.

سوسپانسیون چیست و از ویژگی آن چه می دانید؟

کاربرد سوسپانسیون

محلول ها و سوسپانسیون های دارویی به طور گسترده در صنعت داروسازی برای تولید اشکال دارویی جهت راه های مختلف تجویز استفاده می شود. به عنوان مثال، خوراکی، تزریقی و استنشاقی. محلول‌ها و سوسپانسیون‌های دارویی ممکن است فرمول‌ های ساده‌ ای باشند، اما می ‌توانند مشکلات فنی زیادی هم برای صنعت تولید و هم برای داروسازان ایجاد کنند.

این ترکیبات می توانند از نظر شیمیایی ناپایدار، نامحلول در آب، ناخوشایند و غیره باشند. سوسپانسیون ها اغلب به عنوان یک شکل دارویی زمانی که دارو در آب نامحلول است و زمانی که استفاده از عوامل حل کننده ممکن نیست استفاده می شود. بر اساس روش تهیه، سوسپانسیون ها را می توان به دو دسته سیستم های لخته دار و دفلوکوله تقسیم کرد.

تفاوت سوسپانسیون با کلوئید چیست؟

سوسپانسیون به سادگی به عنوان مخلوطی ناهمگن از دو ماده که در آن یکی به دیگری پراکنده می شود، تعریف می شود. گرانش قادر است ذرات مرئی را در حالت تعلیق به سمت پایین بکشد، اگر مزاحمتی نداشته باشند و تا زمانی که بطور فعال با هم مخلوط نشوند، همینطور خواهند ماند. نمونه هایی از سوسپانسیون ها عبارتند از روغن و آب، گرد و غبار یا دوده در هوا، ماسه و آب و آب گل آلود.

اگرچه کلوئیدها مخلوطی ناهمگن از دو ماده مانند سوسپانسیون هستند، اما کلوئیدها شامل ذراتی از ۱ تا ۱۰۰۰ نانومتر هستند که در حالت ساکن از هم جدا نمی شوند و نمی توان آنها را با فیلتراسیون جدا کرد. ذرات موجود در یک کلوئید از نظر اندازه بین ذرات موجود در محلول و سوسپانسیون قرار می گیرند و ممکن است جامد، مایع یا گاز باشند.

دو قسمت در هر مخلوط کلوئیدی شامل ذرات آن و محیط پراکنده هستند و ذرات به طور مساوی در محیط پخش می شوند. نمونه‌ هایی از کلوئیدها فوم ‌ها (کرم موبر، استایروفوم)، ژل‌ ها (ژلاتین، ژله)، امولسیون‌ها (سس مایونز، لوسیون)، آئروسل‌ ها (مه، اسپری حشره ‌کش، دود) و سول‌ها (شامپو، سنگ ‌های قیمتی) هستند.

اگرچه ذرات موجود در یک کلوئید از نظر اندازه بسیار کوچک هستند، اما می توان آنها را از طریق فرآیندی به نام اثر تیندال مشاهده کرد، اثر پراکندگی نور در محلول کلوئیدی که در محلول واقعی نشان داده نمی شود. این اثر برای تعیین اینکه آیا یک مخلوط یک محلول واقعی است یا یک کلوئید استفاده می شود.

آسیاب های کلوئیدی، مانند هموژنایزرها، قادر به پردازش فرمول های کاهش ذرات هستند، اگرچه هر کدام برای کاربردهای خاصی ارجحیت دارند. آنها بهترین استفاده را برای نمونه های متشکل از جامدات غوطه ور در یک سوسپانسیون مایع یا یک مایع معلق در مایع دیگر دارند زیرا می توانند پایداری ویا اندازه ذرات معلق را کاهش دهند.