مصرف آب پنیر در تغذیه گوساله :

تغذیه گوساله با آب پنیر مایع راه حل مناسبی است و این امر در بسیاری از دامداری ها انجام می شود. تجربیات متعددی که در امر کاربرد آب پنیر شیرین و ترش در جیره غذایی دام ها انجام گردیده نشان داده است که هرگاه این مواد به صورت مناسبی با سایر ترکیبات جیره غذایی به کار رود نتایج مطلوبی را به دنبال دارد.
قبل از اینکه گوساله به یک نشخوار کننده تبدیل شود یک دام تک معده ایست و در این مرحله مواد غذایی به صورت مایع را بهتر مصرف می نماید. عامل محدود کننده کاربرد آب پنیر مایع در تغذیه گوساله میزان لاکتوز آن است.
گوساله جوان تقریبأ فاقد آنزیم لاکتاز در معده بزرگ خود می باشد. به این دلیل هیدرولیز لاکتوز در بخشهای فوقانی روده کوچک انجام می شود، هرگاه رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد لاکتوز باشد، بخشی از این ترکیب بدون هیدرولیز شدن از روده بزرگ می گذرد و در نتیجه موجب نشو و نمای باکتری هایی می شود که باعث ایجاد اسهال با منشأ تخمیری می شوند.
یکی از محققین معتقد است که گوساله در ماقبل نشخوار می تواند ۳۴ درصد لاکتوز آب پنیر مصرفی را هضم نماید.
بر اساس نتایج یکی از پژوهشها، آب پنیر مایع به صورت تازه می تواند به میزان ۵ لیتر در روز از سن ۲۰ روزگی وارد جیره غذایی شود. آب پنیر موجب افزایش ارزش غذایی و مصرفی کنسانتره می شود.

آب پنیر در دوران شیرخوارگی گوساله می تواند جایگزین آب شده و ارزش غذایی و بیولوژیکی جیره را افزایش دهد.
در پژوهش های انجام شده بر افزایش وزن گوساله های برخی نژادها، اثر تزریق آب پنیر به جیره غذایی خصوصا در حضور غلات محرز بوده است.

توجه :

در خصوص اثر مصرف مقادیر زیاد آب پنیر و تأثیر آن بر ایجاد اسهال گوساله های گوشتی ثابت شده که افزودن مواد چرب به جیره جلو ظهور این عارضه را می گیرد.
تجربیات زیادی با پرمیت ناشی از اولترافیلتراسیون شیر یا آب پنیر در تغذیه دام ها انجام شده و مقالات و کتب انتشار یافته نیز بسیار زیاد است.
تفاوت پرمیت با آب پنیر این است که اولی فاقد پروتئینهای آب پنیر می باشد و ماده خشک آن را عملا” لاکتوز و برخی مواد معدنی و ترکیبات با جرم ملکولی کم تشکیل میدهند.
در برخی تجربیات کلیه آب مصرفی روزانه با پرمیت جایگزین شده به ترتیبی که مواد خشک موجود در آب پنیر ۳۵-۳۰ ماده خشک غذای روزانه گوساله را تشکیل داده است. این تجربه به شرطی جواب مثبت داده که وزن دام کمتر از ۱۰۰ کیلوگرم نباشد.

وارد نمودن آب پنیر پودر در جیره غذایی گوساله های ۴-۲ هفته ای که با شیر تغذیه می شده اند به میزان ۲۵ درصد جیره غذایی موجب افزایش اشتهای آنها شده است.
هرگاه مقدار پودر مربوطه ۱ تا ۴ درصد جیره را در مورد گوساله های پرواری تشکیل دهد، افزایش میزان اضافه وزن ۲ تا ۱۳ درصد در قیاس با گوساله های تغذیه شده با جیره عادی می شود.

در خصوص آب پنیر غلیظ شده با ۶۵-۵۵ درصد ماده خشک تجربیات مشابهی انجام گردیده است، بهترین نتیجه وقتی حاصل شده که به آب پنیر غلیظ آمونیاک اضافه شده به طوری که ازت در ماده فرموله شده به ۱۰-۷ درصد رسیده است و سپس این آب پنیر به نسبت مساوی با ملاس مخلوط گردیده است. نتایج ناشی از اضافه وزن جالب بوده است.