بکینگ پودر و جوش شیرین هر دو موادی ورآورنده و پف کننده خمیر هستند که در پخت و پز انواع نان ها و مواد غذایی دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. نانوایان آماتور و حتی باتجربه ها معمولا گاهی اوقات به دلیل تشابه ظاهر و حتی برخی خواص  و ویژگی ها در استفاده از این دو پودر سردرگم می شوند. احتمالا شما هم تاکنون با چنین سردرگمی روبرو بوده اید. در این مقاله فروشگاه مواد شیمیایی جهان شیمی سعی کرده ایم که درباره تفاوت بکینگ پودر و جوش شیرین اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهیم و کاربرد هر کدام را نیز به صورت خلاصه توضیح خواهیم داد.

جوش شیرین چیست؟

جوش شیرین یک ماده ورآورنده یا افزاینده حجم است که در محصولات غذایی پخته شده مانند انواع نان، کیک و کلوچه استفاده می شود. جوش شیرین رسماً به عنوان بی کربنات سدیم شناخته می شود؛ این یک پودر کریستالی سفید است که به طور طبیعی قلیایی یا اساسی است.

جوش شیرین وقتی با یک ماده اسیدی و مایع ترکیب شود، فعال می شود. پس از فعال شدن، این ماده شروع به تولید دی اکسید کربن می کند که اجازه می دهد محصولات پخته شده، حجیم، پف کرده و سبک تر شوند. به همین دلیل دستور العمل های پخت غذایی که شامل جوش شیرین هستند، علاوه بر این ماده حاوی یک ماده اسیدی مانند آبلیمو یا دوغ یا لبنیات ترش هستند. در ادامه بعد از برسی پودر بیکینگ به بررسی فرق بکینگ پودر و جوش شیرین خواهیم پرداخت.

بکینگ پودر چیست؟

برخلاف جوش شیرین، بکینگ پودر یا بیکینگ پودر یک ماده ترکیبی کامل است. به این معنی که به تنهایی هم پایه و قلیایی است (بی کربنات سدیم) و هم اسید مورد نیاز برای ورآمدن محصول را دارد.

به طور معمول در بیکینگ پودر، نشاسته ذرت نیز یافت می شود. این ماده به عنوان یک بافر برای جلوگیری از فعال شدن اسید و ماده قلیایی در حین تولید و یا نگهداری پودر اضافه شده است (یعنی تا قبل از اضافه شدن به آب اسید و باز، با هم واکنش نشان ندهند). دقیقا مشابه واکنش جوش شیرین با آب و یک ماده اسیدی، اسید موجود در بکینگ پودر نیز با بی کربنات سدیم واکنش نشان می دهد و پس از ترکیب با مایع، دی اکسید کربن را آزاد می کند.

شرکت های سازنده مواد غذایی معمولا پودرهای بیکینگ را به صورت تک منظوره و دو منظوره تولید می کنند. به این نکته هم توجه کنید که بیکینگ پودرهای تک منظوره تنها برای شرکت های سازنده مواد غذایی تولید می شوند تا بتوانند محصولات بهتری در تعداد بالا ایجاد کنند. برای مصارف خانگی معمولا بکینگ پودر دو منظوره تولید می شود، بنابراین اغلب دستور پخت هایی که شما میبینید احتمالا منظورشان همین پودرهای دو منظوره است.

منظور از بکینگ پودر دو منظوره چیست؟

این بدان معنی است که پودر ۲ واکنش جداگانه متفاوت ایجاد می کند: اولین واکنش زمانی است که با آب قاطی می شود و دومین واکنش زمانی است که با گرما ترکیب می شود.

تفات و فرق بکینگ پودر و جوش شیرین چیست و هر کدام چه کاربردی دارند؟

جوش شیرین در دستور العمل هایی استفاده می شود که یک ماده اسیدی مانند خامه، کره، دوغ یا آب مرکبات اسیدی نیز شامل آن است. برعکس، پودر بیکینگ معمولاً وقتی استفاده می شود که مواد بکار رفته در دستور پخت، خاصیت اسیدی ندارند. زیرا از قبل به این پودر خاصیت اسیدی نیز اضافه شده و می تواند به صورت خود به خود واکنش نشان داده و کربن دی اکسید آزاد کند.

محصولات غذایی خوب پخته شده (کیک، نان و …) می توانند تا حد زیادی در میزان اسیدیته ای که دارند متفاوت باشند. برای تولید این محصولات لازم است که تعادل خوبی بین اسید و باز برقرار شود. بنابراین اگر از یک محصول خاص خوشتان می آید و فکر می کنید که خوشمزه تر از سایر محصولات است مطمئن باشید در تولید آن ها تعدل خوبی بین اسید و باز برقرار کرده اند.

با این حال و با وجود تفاوت بکینگ پودر و جوش شیرین ممکن است در برخی از دستور پخت ها شاهد این باشیم که هم جوش شیرین و هم بیکینگ پودر با هم مورد استفاده قرار بگیرند. معمولا در مواقعی که دستور پخت شامل مواد اسیدی است اما به اندازه کافی خاصیت برآورندگی یا پف کنندگی را ندارد از ترکیب بینگ پودر با جوش شیرین استفاده می شود.

استفاده از بکینگ پودر و جوش شیرین به جای هم

برخی از افراد م یپرسند آیا با وجود تفاوت بکینگ پودر و جوش شیرین، میتوان آن ها را به جای هم بکار برد؟ در پاسخ به این سواال باید گفت که اگرچه می توان جوش شیرین و پودر بکینگ را در دستور العمل ها جایگزین هم کرد، اما این کار به همین سادگی نیست.

استفاده از بکینگ پودر به جای جوش شیرین

اگرچه جایگزینی بیکینگ پودر با جوش شیرین به طور گسترده توصیه نمی شود، اما اگر در مضیقه هستید و دسترسی به جوش شیرین ندارید می توانید با وجود تفاوت بین بکینگ پودر و جوش شیرین از پودر بیکینگ استفاده کنید. تعویض این دو در چنین شرایطی به مواد و شرایط خاصی نیاز ندارد.

با این حال، جوش شیرین بسیار قوی تر از پودر بیکینگ است. بنابراین ، شما به احتمال زیاد به ۳ برابر بیشتر پودر بیکینگ برای جایگزینی جوش شیرین نیاز دارید. همچنین ، این جایگزینی ممکن است باعث شود محصول نهایی شما طعم و مزه مواد شیمیایی یا تلخی داشته باشد.

استفاده از جوش شیرین به جای بکینگ پودر

اگر دستور العمل پخت شما حاوی بکینگ پودر است اما شما هیچ دسترسی به آن ندارید، می توانید ازجوش شیرین استفاده کنید اما دقت کنید که به برخی شرایط و مواد اضافی دیگر نیاز پیدا خواهید کرد. از آنجا که جوش شیرین فاقد خاصیت اسیدی است (که پودر بیکینگ دارد) برای فعال کردن جوش شیرین حتما باید یک ماده اسیدی مانند خامه، دوغ یا ماست اضافه کنید. علاوه بر این ، جوش شیرین از قدرت پودر بسیار قوی تر است. به عنوان یک قاعده آشپزی، حدود ۱ قاشق چایخوری پودر بیکینگ معادل ۱/۴ قاشق چایخوری جوش شیرین است، بنابراین نسبت ها را نیز حین جابجایی رعایت کنید.

کلام آخر

بسیاری از دستور العمل های پخت کیک و شیرینی شامل جوش شیرین یا بیکینگ پودر به عنوان یک عامل برآوردنده هستند. برخی حتی ممکن است هر دو را برای پخت یک محصول لازم بدانند و در حالی که هر دو محصول به نظر مشابه می رسند، اما مطمئناً یکسان نیستند. جوش شیرین همان بی کربنات سدیم است که برای فعال شدن به یک ماده اسید و مایع نیاز دارد تا بتواند به پف کردن محصول کمک کند. در مقابل، پودر بیکینگ حاوی بی کربنات سدیم و همچنین یک اسید است و برای فعال شدن تنها به یک مایع نیاز دارد.